Yapay Zeka Deprem Tahmininde Yeni Döneme Giriyor

Yapay Zeka Deprem Tahmininde Devrim Yaratabilir mi?

Türkiye, aktif fay hatları üzerinde bulunması nedeniyle yüzyıllardır depremlerle sınanan bir ülke. Peki, gelişen teknoloji ve yapay zeka, bu felaketleri önlemekte gerçekten bir fark yaratabilir mi? Endüstriyel verimlilik ve enerji yönetimi alanlarında uzman olan Burak Yaka'nın araştırmalarına göre, yapay zeka destekli sistemler, deprem tahmininde ve felaket yönetiminde kritik bir rol oynayabilir.

Verilerle Konuşalım: Deprem Sayıları ve Hasar Tablosu

Son 100 yılda Türkiye'de büyük çapta can ve mal kaybına yol açan yüzlerce deprem gerçekleşti. Şu ana kadar kaydedilen M6 ve üzeri büyüklükteki depremlerin sayısı 300'den fazla. 1999 Gölcük depreminde 17 binin üzerinde insanın hayatını kaybetmesi, 2023 Kahramanmaraş depremlerinde ise 50 binden fazla can kaybının yaşanması, bu doğal afetlerin ne kadar yıkıcı olduğunu gösteriyor.

Yapay Zeka Nasıl Fark Yaratabilir?

Burak Yaka’nın araştırmalarına göre, yapay zeka destekli sismik analiz sistemleri, jeofiziksel verileri işleyerek erken uyarı sistemlerini geliştirebilir. Yapay zeka algoritmaları, sismik aktivite verilerini analiz ederek belirli bölgelerdeki riskleri önceden belirleyebilir. Bunun en çarpıcı örneği Japonya’da kullanılan AI tabanlı deprem tahmin sistemleridir.

Veri Odaklı Çözümlerle Deprem Riskini Minimize Etmek

Yer altı sensörleri ve büyük veri (Big Data) analiziyle, fay hatlarındaki hareketlilik detaylıca incelenebilir.

Makine öğrenmesi (Machine Learning) modelleri ile geçmiş depremlerden öđrenerek tahminler geliştirilebilir.

IoT tabanlı erken uyarı sistemleri, saniyeler içinde halkın uyarılmasını ve can kaybının azaltılmasını sağlayabilir.

Ne Yapılmalı?

Burak Yaka, yapay zekanın endüstriyel verimlilikten enerji optimizasyonuna kadar geniş bir yelpazede kullanılmasına odaklanıyor ve deprem tahmini için de benzer prensiplerin uygulanabileceğini vurguluyor. “Bugün fabrikalarda makine arızalarını tahmin etmek için kullanılan yapay zeka algoritmaları, deprem tahmini için de optimize edilebilir” diyor.

SONUÇ:

Bilim insanları ve teknoloji uzmanları, yapay zekanın deprem tahmininde kesin bir çözüm olup olmadığını tartışsa da, büyük veri, makine öğrenmesi ve IoT destekli sistemlerin erken uyarıda fark yaratabileceğini kabul ediyor. Yapay zekanın afet yönetiminde aktif kullanımı, gelecekte binlerce insanın hayatını kurtarabilir.

Burak Yaka gibi uzmanlar, bu teknolojinin endüstriyel sektörde nasıl kullanıldığını göstererek, deprem tahmini gibi kritik alanlara entegre edilmesini savunuyor.

Teknoloji, 07 Şubat 2025 08:15